Logowanie do konta

login
Hasło *
Zapamiętaj Mnie

Utwórz konto

Pole oznaczone gwiazdką (*) jest wymagany.
Imie
login
Hasło *
Zweryfikuj hasło *
Email *
Zweryfikuj email *
Captcha *

Font Size

SCREEN

Profile

Layout

Menu Style

Cpanel

zadania dla nauczycieli

ZADANIE NR 1 DLA NAUCZYCIELA
Zapoznaj się z materiałem zawartym artykule Małgorzaty Ostrowskiej "Widoczne nauczanie z zastosowaniem TIK". Postaraj się praktycznie wykorzystać jedno z proponowanych narzędzi do obróbki i konwersji filmów na bezpłatnych licencjach.
ZADANIE NR 2 DLA NAUCZYCIELA
Podziel się z  koordynatorem przedmiotowym uwagami dotyczącymi programu "Aktywna edukacja" (możesz to zrobić poprzez forum TIK) według wzoru: 
podaj konkretne zmiany w zakresie:
a) metod pracy z uczniami,
b) umiejętności w zakresie wykorzystania TIK,
c) współpracy z innymi nauczycieli,

d) zasobów sprzętowych TIK w szkole.
ZADANIE NR 3 DLA NAUCZYCIELA
Wypełnij formularz samooceny  dzięki któremu możesz sprawdzić jakie umiejętności zdobyłeś w zakresie korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych w okresie trwania programu "Aktywna edukacja"

RÓŻNE MODELE WYKORZYSTYWANIA TIK W PRACY Z UCZNIAMI

 

 Moduł VI kończy udział naszej szkoły w programie "Aktywana edukacja". Dziękuję wszystkim nauczycielom za zaangażowanie w realizacji zadań związanych z programem. 

 

KOMUNIKACJA I WSPÓŁPRACA

Napisał | Dział:: Moduł V |

zadania dla nauczycieli

ZADANIE NR 1 DLA NAUCZYCIELA
Zapoznaj się z materiałem zawartym artykule Małgorzaty Ostrowskiej "Komunikacja i współpraca". Postaraj się praktycznie wykorzystać jedno z proponowanych narzędzi w kontaktach z uczniami..
Przekaż koordynatorowi w ustalonym terminie korzyści, jakie wynikają z zastosowanych narzędzi TIK, aby mógł je dołączyć do swojego sprawozdania. Weź udział w spotkaniu z koordynatorem.
ZADANIE NR 2 DLA NAUCZYCIELA
Google APS Publicznego Gimnazjum nr 4
 - podbierz login i hasło (od swojego koordynatora przedmiotowego - takie same co login i hasło do poczty elektronicznej) do portalu Google APS Publicznego Gimnazjum nr 4. Zapoznaj się z możliwościami wykorzystania oferowanych narzędzi w pracy nauczyciela (szczególnie usługa Dysk Google z możliwością tworzenia dokumentów, ankiet, formularzy - pomoc oraz materiały filmowe w ZOBACZ KONIECZNIE).

RÓŻNE MODELE WYKORZYSTYWANIA TIK W PRACY Z UCZNIAMI

 

Poniżej znajdziecie adresy do usług google aps Publicznego Gimnazjum nr 4 w Bełchatowie. Warunkiem do korzystania z tych usług jest zalogowania się na loginy i hasła takie same jak do poczty elektronicznej, które otrzymaliście od koordynatora szkolnego.
http://mail.google.com/a/pg4.udl.pl  poczta elektroniczna
http://docs.google.com/a/pg4.udl.pl dokumenty, dysk google
http://www.google.com/calendar/hosted/pg4.udl.pl  kalendarz google
http://www.google.com/contacts/a/pg4.udl.pl  kontakty google
http://www.google.com/talk  rodzaj komunikatora
http://groups.google.com/a/pg4.udl.pl  forum dyskusyjne

 

zadania dla nauczycieli

ZADANIE NR 1 DLA NAUCZYCIELA
Zapoznaj się z przykładami narzędzi przedstawionych w plikach: Material_02_narzedzia_TIK_na_lekcje oraz: Material_03_narzedzia_TIK_na_zajecia_pozalekcyjne, które otrzymałaś/ otrzymałeś od koordynatora. Zaplanuj (przygotuj konspekt) i przeprowadź lekcję z zastosowaniem wybranego przez siebie narzędzia TIK.
Przekaż koordynatorowi w ustalonym terminie korzyści, jakie wynikają z zastosowanych narzędzi TIK, aby mógł je dołączyć do swojego sprawozdania. Weź udział w spotkaniu z koordynatorem.
ZADANIE NR 2 DLA NAUCZYCIELA
Wypełnij formularz do opisu dobrej praktyki i w ustalony sposób prześlij je koordynatorowi. Zabierz go na spotkanie nauczycieli. Będzie ono poświęcone roli narzędzi TIK w procesie uczenia się uczniów na zajęciach oraz wyborowi przykładów dobrej praktyki w Twojej szkole, aby je popularyzować; koordynator zamieści je w swoim sprawozdaniu w kursie w opracowaniu.
WYKORZYSTYWANIE TIK W NAUCZANIU POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW ORAZ W REALIZOWANIU FUNKCJI WYCHOWAWCZEJ
Różne modele wykorzystywania TIK w pracy z uczniami.

Moduł czwarty będzie poświęcony przede wszystkim takim narzędziom TIK, które są pomocne w nauczaniu określonych przedmiotów szkolnych; zwrócimy też uwagę na możliwości ich zastosowania –narzędzia TIK mogą być z powodzeniem używane przez większość nauczycieli zarówno w szkole podstawowej, jak i na wyższych szczeblach edukacji, niezależnie od specjalizacji zawodowej. Na początek jednak przyjrzyjmy się bliżej kilku modelom wykorzystywania TIK w pracy nauczycieli z uczniami.

Model I:

Nauczyciel wykorzystuje TIK do przygotowania materiałów do zajęć; uczniowie są odbiorcami – pracują z materiałami, ale bez możliwości korzystania z TIK (nauczyciel z TIK + uczeń bez TIK).

Ten sposób pracy z TIK jest stosowany na co dzień przez dużą grupę nauczycieli. Komputer stał się urządzeniem, które w dużym stopniu wspomaga przygotowanie stosowanych powszechnie na lekcji kart pracy, instrukcji, testów, prezentacji multimedialnych, animacji, filmów, zdjęć, nagrań, plansz, plakatów, gier edukacyjnych itp. Nauczyciel zazwyczaj pracuje nad materiałami w domu, potem drukuje i powiela gotowy materiał lub prezentuje go w klasie, jako pomoc dydaktyczną. Sam aktywnie się włącza w proces tworzenia materiału, zarówno na etapie przygotowań, jak i w fazie realizacji, natomiast uczniowie korzystają z gotowego produktu wytworzonego przez nauczyciela − słuchają, oglądają, czytają, piszą, liczą, wykonują czynności manualne, myślą. Jednym słowem angażują się w takie aktywności, które można określić mianem: „uczenie się tradycyjnymi metodami”. Czy są one gorsze od technologii informacyjnej? Nie. O tym decyduje wyłącznie cel i efektywność każdej z zastosowanych metod.

Model II:

Uczeń pracuje z TIK samodzielnie lub w grupie w domu, aby przygotować się do lekcji; pozostali uczniowie i nauczyciel są odbiorcami – korzystają z materiałów bez aktywnego używania TIK (nauczyciel bez TIK + uczeń z TIK).

Ten model pracy z TIK zakłada różnorodną aktywność ucznia, najczęściej w formie pracy domowej, czasem w postaci projektu edukacyjnego. Schemat działania jest następujący: uczeń na polecenie nauczyciela lub z własnego wyboru (albo też zainspirowany przez kogoś), zobowiązuje się wykonać pewne zadanie (samodzielnie lub w grupie) − warunkiem jest skorzystanie w domu lub terenie z urządzeń i narzędzi TIK. Zadanie to może przybierać różne formy, i tak może polegać na: gromadzeniu informacji, przygotowaniu prezentacji, doświadczenia, zrobieniu filmu, nagrania dźwiękowego, opracowaniu wzajemnego nauczania, gry edukacyjnej i wielu innych materiałów, które następnie prezentowane są w klasie innym uczniom i nauczycielowi. Uczeń, który pracuje nad przygotowaniem tych materiałów aktywnie się uczy, przez osobiste doświadczenie.

Model III:

Nauczyciel przygotowuje zajęcia lub materiały używając TIK; uczniowie korzystają z TIK w czasie lekcji – podczas pracy z materiałami korzystają z TIK ( nauczyciel z TIK + uczeń z TIK w klasie).

W tym przypadku praca ucznia w klasie jest kontynuacją pracy nauczyciela z TIK. Nauczyciel koncentruje się głównie na tym, aby stworzyć dla ucznia „przestrzeń” do osiągania założonych celów uczenia się ze wspomaganiem technologii informacyjnej. Po przygotowaniu materiałów (np. linków do określonych zasobów internetu, instrukcji i kart pracy lub zadań w formie elektronicznej, e-lekcji, które można realizować ofline lub online), uczniowie w czasie lekcji samodzielnie, w parach lub małych grupach, uczą się w oparciu o materiały oraz technologię. Ten schemat współpracy implikuje rozwój po obu stronach − nauczyciela i ucznia. Wymaga też dużego zaangażowania, i trzeba przyznać, jest determinowany nie tylko umiejętnościami nauczyciela i uczniów w zakresie TIK. Jak już wielokrotnie zwracaliśmy uwagę, kluczem do sukcesu jest celowe wykorzystanie technologii informacyjnej w nauczaniu. Przestrzeń informatyczna, w której pracuje uczeń powinna więc być podporządkowana celom uczenia się przez nauczyciela. Wymaga to od nauczyciela nie tylko wysokiego poziomu świadomości celów, jak również umiejętności posługiwania się TIK oraz znalezienia równowagi pomiędzy wykorzystaniem najnowszych technologii a alternatywnymi środkami dydaktycznymi. Czy ten model sprzyja aktywnemu uczeniu się uczniów? Tak, o ile trafia w ich potrzeby i umiejętności.

Model IV: 

Odwrócona lekcja: nauczyciel korzystając z TIK, przygotowuje dla uczniów materiały do uczenia się w domu; uczniowie na podstawie tych materiałów opracowują temat lekcji, a zdobytą wiedzę wykorzystują na lekcji, stosując TIK (nauczyciel z TIK + uczeń z TIK w domu i w klasie - nieobligatoryjnie).

W prezentowanym schemacie wspólna praca nauczyciela i ucznia nad osiągnięciem celów dydaktycznych wiąże się ze stosowaniem komputera i internetu, podczas gdy praca z książką, zeszytem i długopisem schodzi na plan dalszy. Nie oznacza to jednak, że nauczyciel i uczniowie pracują wyłącznie z TIK i porzucili inne, skuteczne sposoby nauczania i uczenia się. Wykorzystanie TIK może być zharmonizowane z innymi aktywnościami ucznia. W modelu „odwróconej lekcji” praca uczniów nie wymaga obligatoryjnego użycia TIK w klasie. Nauczyciel może się opierać na – zaprojektowanym przez siebie – przygotowaniu uczniów do zajęć i dopiero w klasie przeprowadzić lekcję bez korzystania z TIK. Jedną z zalet tego modelu uczenia się uczniów jest przygotowanie się merytoryczne do aktywności zaplanowanych na lekcję, ukierunkowane przez nauczyciela. Dzięki temu możliwe jest aktywne uczenie się uczniów w szkole i osiągnięcie większej skuteczności nauczania. Kiedy uczniowie mają przed lekcją pewną podbudowę merytoryczną, praca w klasie może być bardziej skupiona na praktycznym wykorzystywaniu wiedzy, a dzięki zadaniom wykonanym w domu − na nabywaniu umiejętności, a nie na zdobywaniu informacji.
Czy jest to model idealny, docelowy i zalecany dla wszystkich? Ten sposób pracy wymaga zwrócenia uwagi na czas, który uczniowie spędzają przy komputerze, aby nie odbiło się to na ich zdrowiu.

Model V: 

TIK towarzyszy procesowi uczenia się.

Stosowanie TIK, zarówno przez nauczyciela, jak i uczniów, ma miejsce w domu i szkole. Przykładem tego modelu jest e-portfolio. Nauczyciel przygotowuje w internecie materiały na lekcję, a uczniowie prowadzą swoje elektroniczne zeszyty, do których ma dostęp zarówno uczeń, jak i nauczyciel, a także w razie potrzeby inni uczniowie. Dzięki takiemu wykorzystaniu TIK praca uczniów może być wykorzystana zarówno w procesie uczenia się, jak też przy podsumowaniu i ocenie pracy ucznia w formie produktu (performance assessment). Planujemy poświęcić temu modelowi więcej miejsca w przyszłości.

Przedstawione modele różnią się celami zastosowania oraz stopniem zaangażowania nauczyciela i uczniów w pracę, wymagają też innego czasu na przygotowanie zajęć; wybór zależy od nauczyciela. Warto pamiętać przy tym, że celem wprowadzenia TIK do szkół jest zwiększenie efektywności uczenia się uczniów poprzez aktywne wykorzystywanie przez nich możliwości, jakie niesie TIK. Nie chodzi o proste zastąpienie tradycyjnego nauczania. Na przykład pisanie na tablicy zamieniamy na pisanie na tablicy interaktywnej, albo prosimy uczniów, żeby zamiast analizy tekstu z podręcznika, obejrzeli prezentację przygotowaną przez nauczyciela, albo zamiast rozwiązywać zadanie w zeszycie, wypełnili kartę pracy. Użycie TIK powinno być uzasadnione, czyli nie tylko zastępować tradycyjne metody, ale wspierać uczniów w uczeniu się.

 Jeśli TIK ma pomagać uczniom uczyć się, to nie tylko nauczyciel, ale przede wszystkim uczniowie powinni pracować aktywnie. Nauczyciel jest w tym procesie bardziej animatorem i moderatorem niż realizatorem.  

Kilka rad − jak przygotować uczniów do pracy z TIK?

Można się spodziewać najlepszych efektów dydaktycznych wykorzystania TIK, gdy obie strony, nauczyciel i uczniowie, znają narzędzia TIK w praktyce. Jeśli nie potrafią posługiwać się wybranym narzędziem w stopniu zadowalającym, praca z TIK będzie hamowała tempo osiągnięcia celów uczenia się. W tej sytuacji uczniowie koncentrują się na pokonywaniu trudności w operowaniu narzędziem TIK i opanowaniem jego funkcji, a nie na treściach merytorycznych i praktycznych, wynikających z wymagań podstawy programowej oraz zaplanowanych przez nauczyciela na daną jednostkę lekcyjną.

Dlatego warto zapamiętać:

  1. Zanim wprowadzisz na lekcję dobrze znane Ci narzędzie TIK, upewnij się, czy uczniowie znają wybrane funkcje, które będą używane podczas pracy na lekcji lub w domu, oraz potrafią je wykorzystywać.
  2. Jeśli uczniowie nie potrafią obsługiwać narzędzia TIK, które zamierzasz wykorzystać w pracy, możesz:
  • zorganizować konsultacje grupowe, np. przez Skype’a, który posiada opcję współdzielenia pulpitu z uczniami, i nauczyć ich obsługi potrzebnego programu. Nauczyciel może udostępnić uczniowi pulpit własnego komputera i śledzić wykonywane przez niego czynności (nauczyciel widzi pulpit komputera ucznia);
  • przygotować i przeprowadzić dla uczniów e-lekcję na platformie edukacyjnej, dotyczącą danego narzędzia TIK, lub wykorzystać w tym celu jedno z narzędzi umożliwiających zbiorową pracę, np. konto Gmail, Google Apps, Sky Drive itp.;
  • zamieścić „w chmurze” samouczek do określonego narzędzia TIK i udostępnić go uczniom albo wskazać w internecie tutorial (link do niego). Uczniowie mogą samodzielnie poznawać narzędzie TIK i ćwiczyć jego obsługę przed lekcją;
  • skorzystać ze wsparcia nauczyciela prowadzącego zajęcia komputerowe dla uczniów i poprosić go o przygotowanie uczniów w zakresie obsługi danego programu;
  • wykorzystać własne zajęcia, aby np. nauczyć uczniów art. 42 KN;
  • zorganizować podczas zajęć opiekuńczo – wychowawczych w świetlicy szkolnej wzajemne nauczanie uczniów. Warunek: część uczniów musi znać program i jego obsługę;
  • zadać na lekcji swojego przedmiotu pracę domową na temat tych funkcji programu, które będziemy później wykorzystywali w klasie. Następny warunek: program powinien być dostępny dla każdego ucznia, bezpłatny i prosty, natomiast każdy uczeń powinien mieć dostęp do komputera i, jeśli jest to konieczne, także do internetu.

Kiedy uznasz, że uczniowie poradzą sobie na zajęciach z obsługą narzędzia TIK, możesz śmiało wykorzystać je do realizacji celów lekcji. Pakiet kilkudziesięciu narzędzi, które można wykorzystywać w pracy z uczniami na lekcjach, zajęciach pozalekcyjnych oraz opiekuńczo – wychowawczych zamieściliśmy w obszernych, oddzielnych plikach: Material_02_narzedzia_TIK_na_lekcje oraz: Material_03_narzedzia_TIK_na_zajecia_pozalekcyjne.

Praca nad scenariuszem lekcji z TIK. Jakie narzędzie tik warto zastosować na zajęciach z uczniami?

Takie pytanie często zadaje sobie nauczyciel, który poszukuje ciekawych metod pracy na lekcji, chce zainteresować uczniów swoim przedmiotem, czy tematem zajęć. W tym module prezentujemy wiele przykładów narzędzi, które można wykorzystać w pracy z uczniami zarówno podczas lekcji przedmiotowych i wychowawczych, jak też różnych zajęć pozalekcyjnych.

Jednym z zadań, jakie proponujemy nauczycielom w tym module, jest opracowanie scenariusza zajęć z uczniami, podczas których zastosowano wybrane narzędzie TIK. Czy to oznacza, że zachęcamy Państwa do wyboru jakiegoś narzędzia i zaplanowania lekcji pokazującej sposób jego zastosowania? W żadnym wypadku! Wielokrotnie już podkreślano w tym kursie, że nie chodzi o stosowanie TIK dla samego stosowania. TIK to tylko jedna z możliwych metod służących realizacji celów lekcji. Podobnie jak w przypadku metod tradycyjnych, nie planujemy lekcji zaczynając od wyboru metody, tak dokonując wyboru określonego narzędzia TIK, musimy pamiętać, żeby nie był przypadkowy i poprzedzony zaplanowaniem kluczowych elementów zajęć – przede wszystkim celów uczenia się uczniów.

Już w II i III module ćwiczyliśmy, jak zaplanować zajęcia służące świadomej realizacji celów; część nauczycieli przesłała swoje scenariusze lekcji w module III jako zadanie dla chętnych. Poniżej zamieszczamy nasze propozycje działań, które być może pomogą je zaplanować oraz wykonać zadanie główne w module IV. Proponujemy zatem:

 

Czas

Działania

O czym warto pamiętać

 

I TYDZIEŃ

1.

Spójrz do swojego planu nauczania opracowanego zgodnie z obowiązucą podsta programową i zastanów się, jaki temat zajęć będziesz realizować za dwa tygodnie.

-----------------------------------------

 

2.

Zaplanuj cele uczenia się uczniów dla wybranych zajęć.

Cele powinny być sformułowane w języku

zrozumiałym dla uczniów

 

3.

Sformułuj kryteria sukcesu do zaplanowanych celów uczenia się uczniów.

Kryteria to dowody polegające na wykazaniu, że uczniowie osiągnęli cele uczenia się. Powinny być konkretne, jednoznaczne i możliwe do zaobserwowania.

 

4.

Zastanów się, jaka dotychczasowa wiedza oraz umiejętności będą potrzebne uczniom do osiągnięcia zakładanych celów. Zastanów się nad sposobami osiągnięcia celów przez uczniów na wybranych zajęciach.

Warto rozwyć, jakie trzeba zachować proporcje mdzy tradycyjnym metodami osiągania celów a TIK, w odniesieniu do zożonych celów.

 

5.

Zapoznaj się z przedstawionymi w materiale do IV modułu opisami narzędzi TIK.

Materiały zawierające zestaw różnych narzędzi, zostały opracowane w taki sposób, żeby atwić wyszukanie zasobu, który może okazać się pomocny w realizacji lekcji z konkretnego przedmiotu lub zajęć o okrlonej specyfice.

 

II TYDZIEŃ

1.

Wybierz i zapoznaj się dokładniej z działaniem tych narzędzi, których opisy sugerują, że mogą być przydatne do realizacji celów zaplanowanych przez Ciebie zajęć.

Należy samodzielnie przetestow wybrane narzędzia oraz opanowsposób ich działania. Sprawdzając dane narzędzie, warto zastanowić się, jaki model pracy z TIK należy wprowadz czy z TIK będą pracow uczniowie, czy tylko sam nauczyciel. Testując narzędzia myśl o tym, że uczniowie mają je wykorzystywać jako pomoc w uczeniu się, a nie skupiać się na technicznym opanowaniu funkcji samego narzędzia.

 

2.

Dokonaj ostatecznego wyboru narzędzia TIK, które wypróbujesz na lekcji z uczniami.

Wybierając narzędzie kieruj się przede wszystkim tym, czy jego wykorzystanie na wybranych zajęciach ułatwia realizację celów uczenia się uczniów. Zanim podejmiesz decyzję, przypomnij sobie informacje zamieszczone w rozdziale Kilka rad jak przygotować uczniów do pracy z TIK?.

 

3.

Zapoznaj klasę, w której mają odbyć

się zajęcia, ze sposobem działania wybranego narzędzia.

Możesz potrzebować mniej lub wcej czasu w zależności od tego, jakie umiejętności dzieci w zakresie TIK i jaki jest stopień trudności opanowania działania narzędzia. Warto nie zostawiać tego działania na ostatnią chwilę.

 

4.

Ustal ostateczne aktywności dla uczniów, w tym związane z wykorzystaniem wybranego narzędzia TIK. Zaplanuj podsumowanie zajęć tak, aby sprawdzić, na ile zakładane cele zostały zrealizowane (czego uczniowie się nauczyli).

Pamiętaj o wybranym modelu pracy z TIK być może konieczne będzie zaplanowanie jakiś aktywności uczniów przed zajęciami w domu. Podsumowanie lekcji to bardzo ważny element warto więc zaplanow tak aktywności, aby nie zabrakło na nie czasu.

 
 

III TYDZIEŃ

1.

Przeprowadź zajęcia z uczniami.

Twoim priorytetem jest dążenie do realizacji celów zajęć. Zgodnie z zasadą, że skuteczny nauczyciel to nauczyciel podążający za uczniem, bądź elastyczny i uważny. Ważne jest, czy uczniowie na lekcji będą się aktywnie uczyć, a nie, czy nauczyciel w pełni zrealizuje wszystkie punkty swojego planu.

 

2.

Usiądź przy dobrej kawie lub herbacie i zastanów, na ile uczniowie osiągnęli zaplanowane cele uczenia oraz w jakim stopniu w tym im pomogło wykorzystane narzędzie TIK. Pomyśl, co chciałab/ chciałbyś zmienić następnym razem, aby uczenie się uczniów było skuteczniejsze.

W refleksji nad przydatnością wykorzystanego narzędzia TIK pomoże Ci formatka opisu rekomendowanego narzędzia TIK zamieszczona w materiałach do modułu.

 

IV TYDZIEŃ

1.

Jeśli chciałab/ chciałbyś wykon zadanie dla chętnych, wypełnij formatkę opisu rekomendowanego narzędzia TIK. Jeśli nie chcesz tym razem wykon zadania dla chętnych, zastanów się, jakie korzci dla ucznia miało zastosowane przez Ciebie w procesie uczenia się narzędzie TIK, a jakie korzyści dało jego zastosowanie Tobie jako nauczycielowi.

-----------------------------------------

 

2.

Weź udział w spotkaniu organizowanym przez szkolnego koordynatora TIK.

Warto pamięt o przygotowaniu opisów dobrych praktyk w sposób ustalony w waszej szkole.

 

 TIK na zajęciach pozalekcyjnych i wychowawczych

Nauczyciele coraz częściej stosują technologie informacyjno - komunikacyjne podczas zajęć przedmiotowych, wykorzystując dostępne programy, platformy edukacyjne, aplikacje oraz inne narzędzia TIK. Wiele z tych narzędzi możemy też wykorzystywać podczas innego rodzaju aktywności pedagogicznej, np. na zajęciach pozalekcyjnych, godzinach wychowawczych, na zajęciach w świetlicy, czy podczas pracy metodą projektu edukacyjnego.

Pamiętajmy, że decydując się na wykorzystanie zasobu TIK, powinniśmy zawsze zadawać sobie pytanie: Czemu ma służyć wybrane przez nas narzędzie?

  • zwiększy efektywność realizacji celu uczenia?
  • zwiększy zainteresowania uczniów przedstawionym zagadnieniem czy tematem?
  • pomoże w skuteczniejszym opanowaniu jakiejś umiejętności?
  • znajomość wybranego przez nas narzędzia będzie przydatna uczniom w praktyce?

Planując pracę, zastanówmy się również, jaki model pracy z TIK chcemy w danym momencie zastosować.

Warto kierować się zasadą, że TIK pomaga w uczeniu się uczniom, jeśli uczniowie (a nie tylko nauczyciel) aktywnie pracują z TIK. Oprogramowanie specyficzne dla nauczania określonych przedmiotów może być pomocne w pracy wszelkiego rodzaju przedmiotowych kół zainteresowań oraz w realizacji projektów edukacyjnych. Poniższy materiał zawiera wybrane programy oraz zasoby TIK, które mogą wspomóc nauczycieli i uczniów podczas zajęć innych niż lekcje przedmiotowe.

 

Narzędzia do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych:

Kto to mówi

Serwis internetowy, który wspiera rehabilitację dzieci niedosłyszących za pomocą specjalnie przygotowanych multimedialnych ćwiczeń. Ćwiczenia zostały projektowane przez logopedów i psychologów. Dzieci ćwicząc dobrze się bawią. 

Komputer w szkole – serwis dla nauczycieli

Serwis przeznaczony nie tylko dla nauczycieli różnych przedmiotów, ale też dla pedagogów, psychologów, nauczycieli pracujących z dziećmi o specjalnym potrzebach edukacyjnych, dyrektorów. Wyszukiwanie zasobów ułatwia podział na działy – np. „Szkolnictwo specjalne”, „Świetlica”, „Dla wychowawców”.

 

Narzędzia do pracy z dziećmi podczas godzin wychowawczych:

Sieciaki.pl

Serwis powstał w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie najmłodszych internautów serwisami społecznościowymi, wyposażono go więc w takie funkcje jak profil, komentarze, znajomi itp., dzięki czemu powstała przestrzeń do edukacji dzieci w zakresie bezpieczeństwa w społecznościach internetowych. Ze względu na bezpieczeństwo najmłodszych internautów komunikację między dziećmi ograniczono do posługiwania się emotikonami i zdefiniowanymi frazami. Serwis zawiera również stale aktualizowany katalog bezpiecznych serwisów internetowych dla dzieci oraz bogaty wybór edukacyjnych materiałów multimedialnych.

Cyberprzemoc.pl

Serwis poświęcony jest problemowi cyberprzemocy. Adresowany przede wszystkim do młodych internautów.

 

Narzędzia przydatne do pracy w świetlicy szkolnej oraz pracy metodą projektu z dziećmi w różnym wieku:

Zabawnik

Zbiór 150 pomysłów na gry i zabawy dla dzieci – od wyliczanek poprzez gry planszowe aż po teatr. 

OtoKoto.pl

Platforma edukacyjna zawierająca zabawy, gry i bajki dla dzieci. Ciekawa aplikacja pozwalająca odszukać i dodawać różne atrakcje dla dzieci (w tym kulturalne i turystyczne) dostępne w danym województwie i mieście.

MiMamo

Platforma kulturalno - edukacyjna zawierająca wirtualne warsztaty z różnych dziedzin, np. plastyczne, taneczne. Część pomysłów dostępna formie „książek do druku”. Aplikacja umożliwiająca dodawanie swoich pomysłów. 

Skarby dzieci

Portal, na którym rodzice i dzieci mogą odnaleźć wiersze, bajki, audycje edukacyjne w formie audiobooków i e-booków oraz piosenki i kolorowanki. Zamieszczone materiały zostały przygotowane przez pedagogów, psychologów oraz autorów wierszy i bajek dla dzieci oraz artystów plastyków w oparciu o podstawy programowe dla przedszkoli i edukacji wczesnoszkolnej. Dla dzieci przygotowano materiały z podziałem na grupy wiekowe oraz tematyczne, związane z najważniejszymi wydarzeniami dla maluchów, np. wiersze z okazji Dnia Mamy, Dnia Dziadków, pierwszy dzień wiosny, pierwszy dzień w przedszkolu.

Ciufcia.pl

Darmowe gry edukacyjne dla dzieci online, wyspa gier dla najmłodszych w wieku od 2 do 6 lat.

EduGames.pl

Portal z bezpłatnymi grami edukacyjnymi. Podział na przedmioty i etapy edukacyjne.

OtoGry.pl

Gry symulacyjne, których zadaniem jest odzwierciedlenie rzeczywistości, pomagają przećwiczyć schematy codziennych zachowań w bezpiecznym, wirtualnym środowisku i uczą, jak radzić sobie w prawdziwych sytuacjach. W internecie można znaleźć symulatory lotu, pojazdów lądowych i wodnych, pojazdów kosmicznych, jak również symulacje związane z wykonywaniem różnych zawodów, takich jak kelnerka, fryzjerka, kucharka, opiekunka, menager hotelu, projektant mody itp.

Mapa świata - puzzle

Gra polegająca na ułożeniu mapy świata z puzzli. Dodatkowo licznik czasu.

Fiszkoteka

Efektywne uczenie się przy pomocy wirtualnych fiszek. Można tu uczyć się wszystkiego, co daje się ująć w zwięzły system pytań i odpowiedzi. Użyteczna pomoc w nauce słówek z języków obcych, wzorów, definicji, faktów, dat i nazwisk itp. Znacznik postępu informuje, jaka część materiału została już prawidłowo przyswojona, a specjalny algorytm dba o to, aby częściej pojawiały się pytania sprawiające najwięcej trudności. Korzystanie z serwisu jest bezpłatne. Użytkownicy mogą tworzyć własne zestawy fiszek i w oparciu o nie powtarzać dowolne partie materiału. Możliwe jest również korzystanie z gotowych zestawów.

Szarakomorka.pl

Serwis oferuje możliwość oceny każdej z sześciu funkcji poznawczej (pamięci, szybkości pracy, uwagi, orientacji przestrzennej, myślenia logicznego, przewidywania) w postaci surowego wyniku liczbowego oraz interpretacji i opisu. Portal zawiera m.in. kilkadziesiąt ćwiczeń pogrupowanych i przypisanych do konkretnych funkcji poznawczych. Po wykonaniu treningu użytkownik może wykonać test ponownie, aby obserwować swoje postępy. Użytkownik ma wgląd do wszystkich swoich archiwalnych wyników wraz z interpretacją. Wszystkie narzędzia zostały opracowane przy współpracy ze specjalistami z zakresu psychologii poznawczej. 

Spryciarze.pl

Poradnik wideo, pokazujący jak poradzić sobie z codziennymi problemami. Kluczową dewizą portalu jest hasło „Pokaż, co potrafisz!”. W serwisie wśród kilku tysięcy filmów znaleźć można odpowiedzi na pytania: Jak zabezpieczyć gniazdko elektryczne? Jak zrobić maszynkę do robienia waty cukrowej? Jak obronić się przed napastnikiem? Jak zamontować okap kuchenny? i wiele innych. Np. jak zobaczyć dźwięk, jak zrobić chmurę w butelce

 

RÓŻNE MODELE WYKORZYSTYWANIA TIK W PRACY Z UCZNIAMI

zobacz koniecznie

Pomoc w rozwiązywaniu trudności z tworzeniem i przekazywaniem uczniom IZ znajduje się w publikacji „Dzielmy się tym, co wiemy. Zeszyt 3: informacja zwrotna"

zadania dla nauczycieli

ZADANIE NR 1 DLA NAUCZYCIELA
Zadanie do pobrania - zaplanuj pracę domową... 
ZADANIE NR 2 DLA NAUCZYCIELA
w opracowaniu
ZADANIE NR 3 DLA NAUCZYCIELA (dla chętnych)
w opracowaniu
ZADANIE NR 4 DLA NAUCZYCIELA 
w opracowaniu
INFORMACJA ZWROTNA, KTÓRA POMAGA W UCZENIU SIĘ. WYKORZYSTANIE TIK W PRZEKAZYWANIU IZ 
Co wiemy na temat informacji zwrotnej (IZ)?

Zdaniem Johna Hattie przekazywanie uczniom informacji zwrotnej jest jedną z najbardziej efektywnych interwencji spośród wielu różnych interwencji w proces edukacyjny.

 Profesor John Hattie z Auckland University na Nowej Zelandii przez 15 lat analizował wraz ze swoim zespołem badania naukowe z zakresu edukacji, jakie pojawiły się w tym czasie na świecie. Przestudiował ponad 800 szerokich badań tendencji w edukacji, w tym 50 tysięcy badań obejmujących ponad 200 milionów uczniów w wieku od 4 do 20 lat. Zespół Hattie’go próbował ustalić, co tak naprawdę ma wpływ na osiągnięcia uczniów, porównując efekty różnych interwencji i układając je na jednej skali. Oto 11 czynników, które najmocniej pozytywnie oddziaływają na uczenie się uczniów; tj. ich rozmiar efektu znajduje się powyżej 0,4: 

Interwencja

Badania

Średni rozmiar efektu

Samoocena

209

1,44

Ewaluacja formatywna (providing formative evaluation)

30

0,90

Informacja zwrotna (feedback)

1287

0,73

Relacje nauczyciel − uczeń

229

0,72

Nauczanie w oparciu o rozwiązywanie problemów

221

0,61

Cele będące wyzwaniem

604

0,56

Wpływ rówieśników

12

0,53

Zaangażowanie rodziców

716

0,51

Uczenie się w małych grupach

78

0,49

Motywacja

327

0,48

Zadawanie pytań

211

0,46 

Dawanie uczniom informacji zwrotnej na temat postępów jest obowiązkiem nauczyciela, określonym w zapisach Podstawy programowej : „Każdy uczeń jest oceniany na co dzień, w trakcie całego roku szkolnego przez swoich nauczycieli. Właściwie stosowana bieżąca ocena uzyskiwanych postępów pomaga uczniowi się uczyć, gdyż jest formą informacji zwrotnej przekazywanej mu przez nauczyciela. Powinna ona informować ucznia o tym, co zrobił dobrze, co i w jaki sposób powinien jeszcze poprawić oraz jak ma dalej pracować. Taka informacja zwrotna daje uczniom możliwość racjonalnego kształtowania własnej strategii uczenia się, a zatem także poczucie odpowiedzialności za swoje osiągnięcia. Ocenianie bieżące powinno być poprzedzone przekazaniem uczniowi kryteriów oceniania, czyli informacji, co będzie podlegało ocenie i w jaki sposób ocenianie będzie prowadzone”.

Fragment ten jednoznacznie określa powinności nauczyciela w zakresie stosowania oceny kształtującej – informacji zwrotnej oraz kryteriów, na których się opiera. Jak formułować kryteria sukcesu dla ucznia, stanowiące kryteria oceniania, uczyliśmy się w module II kursu. Będziemy nadal doskonalić tę umiejętność, ale bieżący moduł prawie w całości dotyczy konstrukcji i sposobów przekazywania informacji zwrotnej. Zależy nam na tym, aby każdy nauczyciel umiał tworzyć i przekazywać IZ, jak również pozyskiwać i wykorzystywać informację zwrotną od uczniów.

 Istota i struktura IZ dla ucznia

Informacja zwrotna (IZ) nazywana jest również oceną kształtującą lub komentarzem edukacyjnym, gdyż celem przekazywania informacji zwrotnej jest wsparcie ucznia w uczeniu się oraz pomoc w planowaniu sposobów zwiększania swojej wiedzy i umiejętności. Sprzyja temu dostarczenie pozytywnych bodźców rozwojowych poprzez umiejętne skonstruowanie IZ. Informacja zwrotna jest oceną kolejnych efektów pracy ucznia i opiera się na kryteriach, które wcześniej nauczyciel podał uczniom do wiadomości. Kryteria te są dla ucznia drogowskazem, algorytmem, czyli sposobem, i procedurą dobrze wykonanego zadania.

Z czego składa się efektywna informacja zwrotna dla ucznia? IZ zawiera cztery elementy:

  1. Wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia [+ +].
  2. Odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia [ – ].
  3. Wskazówki – w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę [ Δ ].
  4. Wskazówki – w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej [].

Ad. 1. W każdej informacji zwrotnej ważne jest, aby nauczyciel na pierwszym miejscu docenił mocne strony pracy ucznia, a nie rozpoczynał od zaznaczania i wymieniania błędów. Jest to uzasadnione psychologicznie, ponieważ sukcesy motywują, uskrzydlają, wpływają na wzrost wiary we własne możliwości, budują poczucie sprawstwa, a także otwierają na przyjmowanie IZ. Dla efektywności informacji zwrotnej ważna jest wiara nauczyciela i ucznia, że jest on w stanie poprawić swoją pracę. Istnieje wiele sposobów wyrażenia komunikatów doceniających, dostosowanych do wieku i potencjału uczniów. Możesz na przykład napisać: „Mocną stroną/ atutem Twojej pracy jest…”, „Doceniam…”, „Dobrze wykonałeś…”, „Podoba mi się…”, „Cieszę się, że…”, „Zrobiło na mnie wrażenie…”, „Bardzo dobre efekty osiągnąłeś w…”, „Możesz być bardzo zadowolony z…” i podobne. Najważniejsze jest to, co następuje po zwrotach, gdyż uczeń musi wiedzieć za co dokładnie został doceniony. Sformułowanie „Podoba mi się Twoja praca” jest pustą pochwałą. Warto zauważyć, że plusów jest więcej niż minusów (patrz: następny punkt), stąd nasza sugestia, aby więcej doceniać niż wskazywać błędów.

Ad. 2. Do sukcesu edukacyjnego ucznia potrzebna jest korekta błędów popełnionych w pracy oraz wprowadzenie brakujących uzupełnień. Nauczyciele przeważnie mają w wysokim stopniu opanowaną umiejętność identyfikowania błędów i braków w pracy ucznia. Dlatego mają trudności w przekazywaniu uczniowi informacji o niedociągnięciach w taki sposób, aby poczuł on wewnętrzną potrzebę dokonania poprawy. Warto wykazać szczególną troskę o formułowanie komunikatów krytycznych, aby forma przekazu ułatwiała ich przyjmowanie. Przydatne mogą być takie sformułowania jak: „Zauważyłam błąd w…”, „Widzę, że w pracy brakuje…”, „Zaznaczyłem pomyłki…”, „Usterki, które dojrzałem/ znalazłem to…”, „Zaobserwowałam, że…”, „Wychwyciłam następujące błędy…”, „Rzuciło mi się w oczy…”, „Odnotowałam jeden/ kilka braków…” i wiele podobnych. Wymienione sformułowania i komunikat „ja” sprawiają, że uczeń odbiera je jako przejaw opieki nauczyciela, a nie chęć wytykania błędów. Niektórzy nauczyciele przywiązani są do innych form wskazywania słabych stron pracy, na przykład: „Nie zrobiłeś…”, „Nie wykonałaś…”, „Niedobrze wpisałaś…”, „Źle obliczyłeś…”, „Niepoprawnie nazwałeś…”, „Niewłaściwie podałaś…” i podobne. Różnica między podanymi przykładami jest łatwa do odkrycia. Sam/sama zdecydujesz, którą z nich chciałbyś/chciałabyś otrzymać, gdyby dotyczyła twojej pracy. Prawdopodobnie uczniowie czują to samo. Uczeń przyjmuje krytyczna ocenę, gdy ma pewność, że nauczyciel go akceptuje i jest mu życzliwy, chce z nim współpracować. Jeśli zauważy, że ocena mu pomaga i jest konstruktywna, wtedy ma niższy poziom lęku przed krytyką. Tak się dzieje, gdy uczniowi towarzyszy nauczyciel i daje mu wskazówki, jak poprawić pracę (patrz: następny punkt).

Ad. 3. Delta [Δ] symbolizuje przyrost kompetencji ucznia. Trzecim elementem IZ jest pomoc w osiągnięciu tego przyrostu. Nauczyciel powinien przekazać uczniowi precyzyjne instrukcje do poprawy w taki sposób, aby zrozumiał, na czym polega popełniony błąd/ czego brakuje w pracy oraz jak wprowadzić korektę, aby efekt spełniał oczekiwania nauczyciela/ określone przez niego kryteria. Najprościej jest posługiwać się językiem instrukcji: „Podaj…”, „Zastąp…”, „Zmień…”, „Popraw…”, „Przekształć…”, „Napisz…”, „Przepisz…”, „Wymień…”, „Nanieś poprawki…”, „Skoryguj…”, „Zwróć uwagę…”, „Narysuj…”, „Porównaj…” itp. Warto dopilnować, aby wskazówki były konkretne, sformułowane w sposób jasny i zwięzły, aby uczeń mógł postępować zgodnie z instrukcją. Instrukcja może być bardziej lub mniej szczegółowa, ale powinna być zawsze dostosowana do możliwości odbiorcy. Jeśli nauczyciel nie spełni tego warunku i poda zbyt ogólną lub niezrozumiałą instrukcję, uczeń nie poprawi pracy. Czasami uczeń dokonuje poprawy pracy według własnego pomysłu, który odbiega nieco od wskazówek nauczyciela. Wtedy potrzebna jest kolejna informacja zwrotna, by zweryfikować poprawność wykonania. Niekiedy wystarczy tylko udzielić informacji zwrotnej do poprawionych fragmentów pracy. Decyzję o tym podejmuje nauczyciel, ale może ją uzgodnić z uczniami.

Ad. 4. Aby przyspieszyć rozwój uczniów, warto aby nauczyciel dawał im wskazówki nawet wtedy, gdy wszystko zrobili dobrze. Może wówczas zadbać, aby uczniowie poszerzali i pogłębiali posiadaną wiedzę, rozwijali swoje talenty, kształcili nowe umiejętności, a także pomagali innym uczniom w osiąganiu celów. Również ci uczniowie, którzy jeszcze nie osiągnęli wszystkich kryteriów sukcesu, mogą się rozwijać, gdy nauczyciel wskaże im kierunek i sposób pracy nad pożądanymi umiejętnościami. Przekazywanie takich rekomendacji na przyszłość należy jednak dokładnie przemyśleć, aby przyniosły oczekiwany rezultat. Istnieje wiele sposobów pobudzania mechanizmu napędzającego rozwój uczniów. Można na przykład:

  • podać konkretne wskazówki dotyczące sposobu podniesienia jakości pracy,
  • zachęcić do podjęcia nowego wyzwania, uświadamiając korzyści dla rozwoju,
  • pobudzić do pracy, pokazując zachęcający cel,
  • postawić pytanie wzbudzające refleksję na temat wykonanego zadania,
  • podać źródło literatury (książki lub internet).

Ostatnia część IZ jest trudna dla nauczyciela, szczególnie gdy praca ucznia nie jest dobra. Jeśli nauczycielowi uda się tę część sformułować, uczeń będzie wiedział, że ma ze strony nauczyciela indywidualną opiekę. Informacja zwrotna dla ucznia musi odnosić się do kryteriów oceniania podanych uczniom przed jej wykonaniem, czyli do kryteriów dobrze wykonanej pracy. Ponieważ przekazywanie wskazówek dla ucznia ma charakter zindywidualizowany, jednym z warunków skutecznej informacji zwrotnej jest dobre poznanie ucznia, jego potrzeb i motywacji do podejmowania wysiłku towarzyszącego zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Dobrze skonstruowana informacja, „uszyta na miarę”, pomaga budować zaufanie uczniów do nauczyciela oraz sprzyja przejmowaniu przez nich odpowiedzialności za przebieg i rezultaty uczenia się. Jak wynika z badań edukacyjnych, informacja zwrotna, która jest oceną kształtującą, nie występuje razem z oceną sumującą (stopniem). Należy rozdzielać ocenę kształtującą od sumującej. Nauczyciel przekazuje uczniom w czasie procesu uczenia się informację zwrotną, a ocenia stopniami na koniec tego procesu. Wieloletnie doświadczenia nauczycieli pozwoliły zebrać kilka sposobów przekazywania IZ uczniom:

  • klasyczny komentarz do pracy ucznia;
  • różne kolory długopisu dla każdego elementu IZ, co pozwala uniknąć powtarzania instrukcji, czego dotyczą poszczególne części komentarza;
  • ustalenie z uczniami, aby pozostawiali określone miejsce w pracy na komentarz nauczyciela;
  • forma tabeli zawierająca kryteria i miejsce do wpisania wskazówek;
  • umowne znaki i komentarz obok kryteriów do pracy;
  • korzystanie z elektronicznej formy przekazania IZ, np. z funkcji „recenzja” w pakiecie aplikacji biurowych;
  • ustna, czteroelementowa informacja zwrotna nauczyciela dla ucznia;
  • informacja zwrotna koleżeńska otrzymana od innego ucznia i zawierająca co najmniej dwa elementy: wskazanie tego, co jest dobre w pracy oraz błędów i braków;
  • informacja zwrotna ucznia dla samego siebie, czyli samoocena – uświadomienie sobie mocnych stron pracy i niedociągnięć w niej.

W początkowej fazie stosowania IZ można ograniczyć się do metody: „Dwie gwiazdy, jedno życzenie”, która polega na dwóch docenieniach i jednej wskazówki. Oczywiście, zarówno docenienia, jak i wskazówki, są ściśle związane z kryteriami. Może to być dobre wprowadzenie do pełnej IZ, gdyż uczeń otrzymuje mniej informacji, na których musi się skupić. Pomoc w rozwiązywaniu trudności z tworzeniem i przekazywaniem uczniom IZ znajduje się w publikacji „Dzielmy się tym, co wiemy. Zeszyt 3: informacja zwrotna" 

Przykład dobrej praktyki Przykłady treści informacji zwrotnej dla ucznia: (Przykład pochodzi z materiału do kursu CEO, Lider oceniania kształtującego)

JĘZYK POLSKI

Zadanie monitorujące osiąganie celów lekcji na podsumowanie zajęć

Kryteria dobrze wykonanej pracy:

Do każdego z podanych wyrazów podstawowych dopisz wyraz pochodny, wskaż w nim podstawę słowotwórczą i formant. Nazwij formant.

Robercie,
wszystkie dopisane wyrazy są właściwe. Odróżniasz formanty, wszystkie nazwałeś prawidłowo. Popełniłeś jeden błąd, oddzielając formanty od podstaw słowotwórczych: w wyrazie czytanie formantem jest –anie. Przeczytaj jeszcze raz w podręczniku akapit dotyczący tworzenia rzeczowników odczasownikowych. Następnie znajdź formanty w wyrazach: błądzenie, wsiadanie, poprawianie, widzenie. Sprawdzę jutro.

JĘZYK OBCY

• Praca domowa

Kryteria dobrze wykonanej pracy:

  1. Napisz swój tygodniowy plan lekcji po angielsku.
  2. Napisz poprawnie nazwy dni tygodnia i nazwy przedmiotów.

Michale,
wszystkie nazwy przedmiotów w języku angielskim napisałeś poprawnie. Wyrazy pisałeś bardzo starannie, co ułatwiło mi sprawdzanie. Zwróć uwagę na pisownię dni tygodnia, pamiętając o tym że w języku angielskim piszemy je zawsze wielką literą. Proponuję Ci, abyś zrobił dla siebie kolorowe karty wyrazowe (pokazywałam takie na lekcji) z nazwami dni. Proszę Cię, żebyś na następną lekcję przygotował listę swoich ulubionych lekcji w każdym dniu tygodnia.

 Praca domowa ucznia i IZ do niej w pakiecie Office

Uczniowie tworzą i przechowują część prac wykonywanych w szkole i domu w wersji elektronicznej. Coraz częściej umieszczają je w internecie i udostępniają nauczycielowi, żeby mógł je opatrzyć informacją zwrotną, a potem sami mogli je poprawić według otrzymanych wskazówek. Informacja zwrotna nauczyciela towarzyszy w ten sposób uczeniu się uczniów i umożliwia nauczycielowi monitorowanie ich postępów. Warto rozsądnie wyważyć proporcje między ilościami prac „tradycyjnych”, tj. z użyciem długopisu, zeszytu czy podręcznika, a wykonywanymi przez ucznia za pomocą komputera. Może to mieć duże znaczenie np. w przypadku tworzenia tekstu, gdy program komputerowy ułatwia korektę językową (posiada funkcje sprawdzania pisowni, podręcznego słownika synonimów i wyrazów pokrewnych oraz tłumacza językowego). Aby praca domowa uczniów z wykorzystaniem TIK była twórcza i nie sprowadzała się jedynie do skopiowania informacji, należy zastanowić się, jakie umiejętności ucznia chcemy kształcić oraz w jaki sposób chcemy celowo wykorzystać TIK. Na przykład:

  • język polski − zamiast opisu przyrody, który łatwo znaleźć w internecie, można polecić uczniom, aby w programie Word napisali pracę „Widok z mojego okna” i zamieścili w pliku zdjęcia (nauczyciel będzie mógł widzieć to, co opisuje uczeń);
  • język obcy – w miejsce tłumaczenia tekstu obcojęzycznego za pomocą translatora można przedstawić uczniom następujące zadanie: „Jakie zakupy musisz zrobić w małym sklepiku spożywczym, żeby ugotować swój ulubiony obiad? Ułóż dialog ze sprzedawcą i prześlij do mnie e-mailem”.

Inne propozycje zadań dla uczniów:

  • nauczanie wczesnoszkolne: „Podpisz obrazki nazwami roślin i zwierząt. Zwróć uwagę na pisownię wyrazów z «ó» i «ż»” lub: „Opracuj slajd prezentacji ze swoim zdjęciem do komputerowej kroniki klasowej. Podpisz zdjęcie imieniem i nazwiskiem”;
  • matematyka: „Zapisz w arkuszu kalkulacyjnym liczbę uczniów z twojej klasy, którzy podczas sprawdzianu prawidłowo rozwiązali kolejne zadania. Zrób wykres słupkowy. Które zadania były dla uczniów najłatwiejsze a które najtrudniejsze?”;
  • historia: „Opowiedz historię wybranego miejsca w twojej miejscowości i przedstaw ją na prezentacji (5 slajdów). Wydarzenia mogą dotyczyć minionych wieków, jak i ostatnich 50 lat. W prezentacji możesz wykorzystać wykonane przez siebie zdjęcia, rysunki, nagrania dźwiękowe, rozmowy z mieszkańcami itd.”,
  • przyroda: „Zrób zdjęcie swojego miejsca do nauki i wklej do dokumentu Word. Zastanów się, co świadczy o tym, że twoje miejsce do nauki jest dobrze urządzone, a co byś w nim zmienił na lepsze? Odpowiedź wpisz pod zdjęciem”;
  • przyroda: „Opracuj w Excelu tygodniowy kalendarz pogody. Przygotuj tabelę, w której będziesz odnotowywał przez tydzień temperaturę, kierunek i siłę wiatru, stopień zachmurzenia nieba i rodzaj opadów”;
  • plastyka: „Wykonaj projekt własnej kartki świątecznej. Skorzystaj z dowolnego programu do obróbki grafiki, np. Paint, Gimp, CorelPainter, CorelDraw. Zadbaj o umieszczenie na kartce akcentów bożonarodzeniowych”;
  • muzyka: „Skomponuj 8 taktów dowolnej melodii, korzystając z darmowego programu do komponowania i odtwarzania muzyki. Zapisz swoją pracę na nośniku pamięci”;
  • zajęcia z pedagogiem szkolnym: „Wyszukaj w internecie informacje na temat cyberprzemocy. Jak można przeciwdziałać temu zjawisku? Przygotuj się do dyskusji na ten temat”.

W szkole podstawowej uczniowie część swoich prac wykonują w programach Word, Excel i PowerPoint, które następnie udostępniają nauczycielowi. Te popularne aplikacje pakietu Office znakomicie nadają się do przekazywania uczniom informacji zwrotnej, ponieważ wyposażone są w narzędzia umożliwiające wpisywanie komentarzy („Recenzja” w Office 2007 i nowszych wersjach oraz „Komentarze” w wersjach starszych). Techniczne aspekty tworzenia informacji zwrotnej za pomocą narzędzi recenzowania nie powinny sprawiać kłopotu żadnemu nauczycielowi, który potrafi posługiwać się programem Word, Excel i PowerPoint w stopniu podstawowym. Poniżej znajdują się proste instrukcje tworzenia informacji zwrotnej w każdej z tych aplikacji.

Jak pisać informacje zwrotne do prac uczniów wykonanych w aplikacjach pakietu Office?

Jeśli masz na komputerze zainstalowany program Office 2003, wystarczy po otwarciu dokumentu wybrać na pasku zadań menu: „Widok”, a potem kolejno: „Paski narzędzi” oraz „Recenzja” i korzystać z wybranych funkcji recenzji. W Office 2007 dostęp do tych funkcji jest ułatwiony, gdyż menu „Recenzja” znajduje się na pasku zadań, po uruchomieniu programu Word. Przydatność trybu recenzji jest także bardzo duża w przypadku, gdy chcemy porównać prace:

  • tego samego ucznia, np. przed i po naniesieniu przez niego poprawek,
  • różnych uczniów, np. żeby stwierdzić oryginalność wykonanego zadania.

Dzięki funkcjom „Porównywanie” i „Scalanie” szybko określimy zmiany w treści przesłanych do nas plików. Możemy także zabezpieczyć pliki przed kopiowaniem fragmentów lub całych tekstów, korzystając z funkcji „Chroń dokument”. Zachęcamy do eksperymentowania i poznawania funkcji recenzji w praktyce. Jest ona dostępna w programach Word, Excel i PowerPoint.

Instrukcja – MS Word

1. Otwórz plik z pracą ucznia wykonaną w programie Word.
2. Kliknij w „Recenzja”.
3. Jeśli chcesz w określonym miejscu wstawić komentarz, zaznacz kursorem obszar tekstu, którego ma dotyczyć Twój komentarz.
4. Kliknij na pasku narzędzi „Nowy komentarz” i wpisz w polu komentarza treść informacji dla ucznia. (Możesz napisać treść informacji zwrotnej pod tekstem pracy ucznia).
5. Zapisz plik i udostępnij go uczniowi.

Przykład informacji zwrotnej przekazanej do pracy ucznia wykonanej w programie Word znajdziesz w tym pliku.

Instrukcja – MS PowerPoint

1. Otwórz plik z pracą ucznia wykonaną w programie PowerPoint.
2. Kliknij w „Recenzja” oraz ikonę „Pokaż adiustację” (aby Twoje komentarze były widoczne dla ucznia).
3. Wybierz slajd (kliknij w slajd), na którym chcesz wpisać Twój komentarz i ustaw na nim kursor w miejscu, którego dotyczy informacja zwrotna.
4. Kliknij na pasku narzędzi „Nowy komentarz” i wpisz w polu komentarza treść informacji zwrotnej dla ucznia. (Możesz napisać  treść informacji zwrotnej w dowolnym miejscu na slajdzie).
5. Zapisz plik i udostępnij go uczniowi.

Przykład informacji zwrotnej przekazanej do pracy ucznia wykonanej w programie PowerPoint znajdziesz w tym plikuznajdziesz w tym pliku.

Instrukcja – MS Excel

1. Otwórz plik z pracą ucznia wykonaną w programie Excel.
2. Kliknij w „Recenzja”.
3. Zaznacz komórkę (kliknij w komórkę), której ma dotyczyć Twój komentarz.
4. Kliknij na pasku narzędzi „Nowy komentarz” i wpisz w polu komentarza treść informacji dla ucznia. (Możesz napisać treść informacji zwrotnej w dowolnej komórce − wypełnionej lub pustej).
5. Zapisz plik i udostępnij go uczniowi.

Przykład informacji zwrotnej przekazanej do pracy ucznia wykonanej w programie Excel znajdziesz w tym pliku.

 Informacja zwrotna ucznia dla nauczyciela

 W planowaniu i przeprowadzeniu dalszej nauki uczniów znaczenie ma nie tylko informacja zwrotna nauczyciela. Nie mniej ważne jest pozyskiwanie przez nauczyciela informacji zwrotnej od uczniów na temat tego, co już umieją, a czego nie, co jest dla nich łatwe, a co sprawia im trudności. 

Sprawdziany wiadomości, przeprowadzane co jakiś czas, nie dają nauczycielowi aktualnej wiedzy o tym, co dzieje się w umysłach uczniów w czasie każdej lekcji; nie są wystarczające do monitorowania bieżących postępów uczniów. Nauczyciel, któremu zależy, aby wszyscy uczniowie uczyli się podczas lekcji i nie wypadali z myślenia, minuta po minucie powinien się przyglądać, jak przebiega proces uczenia się w klasie. Uczniowie mogą znacząco przyczynić się do dobrego rozpoznania przez nauczyciela ich potrzeb edukacyjnych i umożliwić szybkie reagowanie, gdy klasa nie osiąga zakładanych celów lekcji. Prowadzący ją nauczyciel może kilkakrotnie poprosić uczniów, aby zasygnalizowali zrozumienie materiału, nad którym aktualnie pracują. Przykładowe sposoby:

  • światła drogowe – uczniowie, którzy rozumieją omawiane na lekcji zagadnienie, sygnalizują to na prośbę nauczyciela podniesieniem kartki w kolorze zielonym (sygnał: „mogę iść dalej”). Ci, którzy mają pytania, pokazują kartkę żółtą (światło żółte), a klasa wspólnie z nauczycielem szuka odpowiedzi na pytania. Uczniowie, którzy nie rozumieją omawianych zagadnień, sygnalizują to kartką czerwoną („stop, nie mogę iść dalej”). Nauczyciel wyjaśnia im to, czego nie rozumieją;
  • na podobnej zasadzie działają inne techniki, np.: za pomocą kciuka („rozumiem” – kciuki w górę, „mam pytania” – kciuki poziomo, „nie rozumiem” – kciuki w dół) lub buźki (uśmiechnięta, normalna, smutna). Nauczyciel reaguje adekwatnie do sytuacji;
  • niepodnoszenie rąk i losowanie uczniów do odpowiedzi – nauczyciel daje czas uczniom na przygotowanie odpowiedzi samodzielnie lub w parach, a następnie losuje ucznia, który jej udziela. W ten sposób otrzymuje informację o uczeniu się każdego ucznia, nie tylko tych, którzy się zazwyczaj zgłaszają;
  • nauczyciel (lub uczeń) przypomina cele i kryteria sukcesu do lekcji, a potem prosi klasę o dokończenie zdań zaczynających się od zwrotów: „Dowiedziałem się, że...”, „Nauczyłem się, że…”, „Zaskoczyło mnie, że…”, „Zastanawia mnie to, że …”;
  • uczniowie w podsumowaniu lekcji sporządzają tzw. „wyjściówkę”, czyli wypisują na kartce informacje, czego się nauczyli w czasie lekcji, następnie przyklejają ją do tablicy lub wkładają do pudełka, aby przekazać je nauczycielowi;
  • inny wariant tej techniki to minutowe podsumowanie – uczniowie przez minutę zapisują najważniejsze rzeczy, których się nauczyli (użyteczne, znaczące, zaskakujące, warte zapamiętania itp.). Można tę technikę stosować zarówno w trakcie lekcji, jak i na jej końcu;
  • techniki graficzne pomocne w uzyskaniu IZ od ucznia: tarcza („na ile osiągnąłem cele lekcji – im więcej, tym bliżej 10 na tarczy”), termometr („im więcej się nauczyłem, tym wyższa temperatura”), walizka („co zabieram z lekcji ze sobą”) i kosz („czego nie rozumiem i wyrzucam”), podobnie działa technika: „kieszeń i szuflada”;
  • trójkąty (uczniowie mogą wpisać w trójkątach: co zobaczyłem/ co usłyszałem, co zrozumiałem/ co zrobiłem/ co zapamiętałem/ o co chcę zapytać i inne dobrane zdania) – zobacz rysunek poniżej.

Nauczyciel może też zbierać od uczniów informacje zwrotne na różne tematy, wykorzystując w tym celu różne narzędzia w internecie. Popularnym sposobem jest umieszczanie miniankiet na stronie: Moje – ankiety i Ankietka.pl. W obu przypadkach nauczyciel może skorzystać z bezpłatnych wersji (konto: Standard). Przypominamy, że możliwości tworzenia ankiet przedstawione zostały na stronach serwisów: http://moje-ankiety.pl/porownanie-kont  oraz http://www.ankietka.pl/mozliwosci-serwisu. Znajdziesz tam również pomoc w tworzeniu ankiet: http://moje-ankiety.pl/menu/menuid-8/pomoc.html i http://www.ankietka.pl/prezentacja-serwisu-ankietkapl. Informacje zwrotne uczniowie mogą przekazywać także za pomocą platform edukacyjnych, z których korzysta szkoła, dziennika elektronicznego, strony www szkoły. Jednym z alternatywnych rozwiązań do płatnych platform są bezpłatne narzędzia, umożliwiające wspólną pracę wielu osób w czasie rzeczywistym, „w chmurze” – na przykład ogólnie dostępne Dokumenty Google. Najważniejsze jest jednak wykorzystywanie przez nauczyciela tych informacji do planowania i zmian w procesie nauczania. Warto poinformować uczniów, jak ich informacja została przez nauczyciela wykorzystana.

Przekazywanie informacji zwrotnej rodzicom

Informacja zwrotna jest też istotna dla rodziców. Dzięki temu, że rodzice znają kryteria oceniania (zapisane w zeszycie ucznia) oraz informację zwrotną przekazaną przez nauczyciela, w jakim stopniu dziecko spełniło podane wymagania, mogą pomagać swojemu dziecku w nauce. Przekazywanie informacji zwrotnej daje możliwość współpracy nauczyciela, ucznia i jego rodziców w procesie uczenia się ucznia. Dorośli stają się w ten sposób sojusznikami i wspólnie mogą wspierać dzieci w robieniu postępów w zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Istnieje wiele sposobów na to, aby informacje zwrotne o postępach w nauce docierały do rodziców uczniów:

  • nauczyciel wpisuje IZ do zeszytu ucznia,
  • nauczyciel przesyła pracę zawierającą informację zwrotną mailem,
  • prace uczniów opatrzone informacją zwrotną umieszczane są w internecie i udostępniane przez nauczyciela tylko osobom uprawnionym, uczniom i rodzicom, np. na platformie edukacyjnej, z której korzysta szkoła, na dysku wirtualnym, w repozytorium plików na serwerze itp.

Zachęcamy nauczycieli do ścisłej współpracy z rodzicami. Pisząc komentarz do pracy dziecka, musimy zdawać sobie sprawę, że jest on swego rodzaju listem do jego rodziców. Może nam pomóc przekonać sceptycznych rodziców, którzy więcej dowiedzą się o własnym dziecku z komentarza niż z wystawionego stopnia. Zachęcamy do wspólnych spotkań: uczeń, nauczyciel i rodzic. Dzięki takim spotkaniom możemy uniknąć nieścisłości w przekazywaniu informacji i wspólnie ustalić strategię uczenia się, która będzie zadowalała wszystkich zainteresowanych.

Strona 1 z 2

Serwis społecznościowy

Bądź na bieżąco o najnowsze informacje z naszego serwisu:

Połącz się z nami

Szkoła w obiektywie

Prezentacje szkoły - YouTube

Zakończenie roku szkolnego za

0

Dni

0

Godziny

0

Minuty

0

Sekundy